Emotional Design Nedir?

Aslında bakacak olursak, tasarım bize neyin çok önemli, neyin az önemli olduğunu gösterir. Bu bağlamda şunu düşünebilirsiniz: Türkçesine çevirecek olursak, duygusal tasarım, yani aslında duyulara hitap eden tasarımın neden bu kadar önemli olduğu. Çok fazla önemli olduğunu düşünmesek de tasarım sürecinde emotional design olmazsa olmazdır.

Bu kavramı öğrencilik yıllarımda ilk duyduğumda çok şaşırmıştım. Projemi hocama anlatırken proje hakkında güzel yorumu yaptıktan sonra hocam bana ‘Güzellik çok değişken bir şey, aslında güzel diye bir şey yok, emotional design biliyor musun?’ diye sorduğunda akşam eve ilk gittiğimde bu konuyu araştırmaya başlamıştım.

Emotional design sadece tasarım sürecine etki etmiyor, aynı zamanda bir ürünü satın almamızda da büyük öneme sahip. Bir ürünü satın alırken gerçekten de ihtiyacımız olduğu için mi yoksa sadece beğendiğimiz için mi satın alıyoruz? Fonksiyonelliği ya da kullanışlılığı bizim için ne kadar önemli? Peki ya emotional design tasarımda nasıl bir rol oynar? Bunun hakkında bir sürü araştırma ve teori bulunsa da emotional design üçe ayrılır.

Bunlardan ilki iç güdüseliik faktörüdür. Bir tasarıma baktığınızda neden bilmiyorum ama hoşuma gitti diyorsanız, bunun sebebi içgüdüsel olmasıdır. Bunun sebepleri bilinçaltından, renklerden, fontlardan, farklı kültürel yaşamlardan kaynaklanıyor olabilir. Anlık duygusal tepkilerden oluşabilir. Bir tasarıma İlk görüşte âşık olmak gibi diyebiliriz.”

“İkinci olarak görsel faktörler. Bu faktörler arasına renkler ve fontlar giriyor. Çünkü aslında bakacak olursak tüm renkler veya tüm görsel öğeler aynı duyguları yaratmıyor. Ve tabii ki de kültürel öğeler bu durumda büyük rol oynuyor. Örnek verecek olursak, bazı milletler için kanlı ay mutluluk zafer getirecek gibi duyguları ön plana çıkarırken, bazı milletler için bu durum tam tersi şekilde ortaya çıkabilir. Bundan dolayıdır ki bölgeden bölgeye renklerin ve görsellerin anlamları tamamen değişiyor ve şekilleniyor.

Üçüncü olarak da davranışsal faktörler devreye giriyor. Ürünle veya tasarımla ilgili son kararı aslında bu faktörleri göz önüne alarak veriyoruz. Çünkü bu faktörler arasına fonksiyonellik, kullanışlılık, performans ve deneyim gibi konular giriyor. Tasarımı veya ürünü deneyimleyerek performansını ve kullanışlılığını değerlendirme sürecine alarak bir karara varıyoruz ve ortaya çıkan şey de bizim aslında tasarımı kendimize yakın veya uzak buluyoruz.”

“Bir ürün satın alırken sadece içgüdüsel olarak beğendiğimiz için almamalıyız. Aynı zamanda fonksiyonelliğine ve kullanışlılığına da dikkat etmemiz gerekmektedir. Kısaca özetlersek, geçmişten gelen yaşantımız veya kültürel geçmişimizin aslında gerçekten de tasarımlarınıza büyük ölçüde katkı sağlıyor olmasıdır. Bu bağlamda da tasarım sürecinde emotional design kesinlikle çok önemli bir alan kaplamaktadır.

Tasarımsal Duygular

Emotional Design Nedir?